Begroting 2023 en meerjarenraming 2024-2026

Op 29 november 2022 heeft het Algemeen Bestuur (AB)  unaniem ingestemd met vaststelling van de begroting voor 2023. Meerdere fracties, waaronder de SGP, hebben echter hun grote zorgen uitgesproken over de grote kostenstijgingen in de komende jaren. En ondanks een forse greep uit de beide egalisatieserves stijgen de tarieven zodanig dat daar een stevige rem op gezet moet worden.
De fractie van Gemeentebelangen Drenthe-Overijssel (GBDO) had oorspronkelijk een amendement ingediend om het celluloseproject op de RWZI Dalfsen definitief te schrappen. Dat project bleek echter niet meer te staan in de meerjarenbegroting. Met steun van VVD, Ongebouwd, CDA en SGP is daarna een motie ingediend, die het Dagelijks Bestuur (DB) duidelijk oproept om samen met het AB kaders op te stellen welke een rem moet zetten op de lastenstijging in de komende jaren. Deze motie is met een nipte meerderheid van 15 stemmen voor en 13 tegen aangenomen.

Voorzitter, bij de behandeling van de begrotingsbrief 2023-2026 hebben wij al aangegeven dat bijna geen rekening gehouden werd met de toen ook al totaal veranderde wereld. In de begroting die nu voorligt, is dat niet anders.

Maar misschien is er hoop. De portefeuillehouder financiën, maar ook zijn fractiegenote zeiden in juni nog heel stellig dat niet aan de vastgestelde doelen in de Watervisie 2030 en het Waterbeheerprogramma 2022-2027 getornd mocht worden.

In H2O, uitgave van Kon. Ned. Waternetwerk van 19 oktober jl., was het volgende te lezen en ik citeer de heer Odink: “Wellicht worden we gedwongen nieuwe opgaven zoals duurzaamheid, circulaire bedrijfsvoering en educatie te temporiseren”.  Voorzitter, dat geluid misten we in de begrotingsbrief, maar ook nu in de voorliggende begroting.

Wij zijn benieuwd of dit nu de mening is van het DB, of dat dit een draai is die door de heer Odink gemaakt is in het licht van de naderende verkiezingen.

Rentelasten
De rentelasten zullen de komende tijd aanzienlijk stijgen. Bij de behandeling van de jaarrekening 2021 (28 juni jl.) hebben wij onze verbazing er al over uitgesproken dat wij in 2021 nog leningen afgesloten hebben met korte looptijden van 3 en 6 Jaar. Wij hebben toen voorbeelden aangehaald van een ander waterschap die leningen voor 20 en 38 jaar afsloot. Antwoord was toen dat wij dat niet konden op grond van ons treasurystatuut. Maar als daarin knelpunten zitten, had dat toch met het AB besproken kunnen worden? Wij willen een accountant die meedenkt, maar dat mogen we toch zeker ook van de eigen mensen vragen?

Tarieven in- en verkoop elektriciteit
Wij produceren steeds meer elektriciteit. Als wij het goed begrepen hebben, ontvangen wij daarvoor een veel geringer bedrag dan waarvoor we het moeten inkopen. Is er geen mogelijkheid om alles, of in elk geval veel meer, ook voor een hogere prijs te verkopen? Of dat voor een veel groter deel de in- en verkoopprijs gelijkgetrokken worden?

Meekoppelkansen
We lezen (op pag. 16 van de begroting) dat inzichtelijk gemaakt wordt wat de financiële gevolgen zijn van meekoppelkansen. Het zal apart aan ons voorgelegd worden als deze niet gedekt kunnen worden uit beschikbare middelen. Afspraak is toch nog steeds dat meekoppelkansen geheel voor rekening moeten komen van de partij die een meekoppelkans wil realiseren?

Verhoging grondwaterpeil
Afgelopen week is er weer heel wat onrust ontstaan doordat uitgelekt is dat het kabinet het grondwaterpeil wil verhogen. Laten we ervoor waken dat de veenweidegebieden, waar nu nog prima geboerd kan worden, opgeofferd worden.

Riooloverstorten
Riooloverstorten blijft naar onze mening helaas nog steeds een aandachtspunt. Willen we echt werk maken van schoon/schoner water, dan moet terugdringing van riooloverstorten, ook in de gemeentelijke rioleringsstelsels, volop aandacht hebben en houden.

Tarieven 2023
Ten opzichte van de begrotingsbrief geven de tarieven weinig verrassingen. Alleen de zuiveringsheffing stijgt veel meer dan toen genoemd.
We doen nu voor zowel Watersysteembeheer als Zuiveringsbeheer een forse greep uit de reserves. Er is een amendement dat mogelijk ingediend wordt door CDA en in totaal nog € 2 miljoen meer wil inzetten voor 2023. Dat klinkt sympathiek, maar wij denken ook de komende jaren inzet nodig te houden. Daarom willen wij eerst het verloop van deze vergadering afwachten voor ons oordeel te geven over dat amendement (is uiteindelijk niet ingediend).

Meerjarenraming 2024-2026
Net als voorgaande jaren, zouden we nu nog niet veel aandacht willen schenken aan de meerjarenraming 2024-2026. Echter het beeld dat daarin geschetst wordt, is ronduit zorgelijk. Er zal echt gesneden moeten worden in de kosten. Hoe en wanneer gaat het DB daarover met ons het gesprek aan?

Tenslotte
Opnieuw willen wij allen, zowel DB, AB als het personeel, met die hen lief en dierbaar zijn, Gods onmisbare zegen, de kracht en gezondheid toewensen bij onze arbeid nu en voor het komende begrotings- en verkiezingsjaar 2023.

Lees ook: Begrotingsbrief 2023-2026 d.d. 8 juli 2022

Jan Visscher