Concept Waterbeheerprogramma 2022-2027

Op 20 april 2021 heeft het Algemeen Bestuur (AB) het Ontwerp Waterbeheerprogramma (WBP) WDODelta 2022-2027 vastgesteld en ingestemd met ter inzage leggen. De SGP, maar ook een aantal andere fracties, heeft kenbaar gemaakt het niet juist te vinden wat er geschreven stond over het afvangen en vermarkten van geproduceerde CO2.  Een definitief besluit daarover is nog niet genomen door het AB. Op onze opmerkingen over bouwen van woningen in gebieden die daarvoor ongeschikt zijn, hebben de portefeuillehouders Breunissen en Wijnen duidelijk geantwoord dat het waterschap daarin als waterautoriteit een heldere adviesfunctie gaat vervullen. De zorg over klachten die de fracties Ongebouwd en SGP naar voren brachten over overlast en rommel op schouw- en wandelpaden van het waterschap herkent en worden gedeeld door portefeuillehouder Odink.

Allereerst dank voor het prima leesbare ontwerp Waterbeheerprogramma (WBP) 2022-2027.
Gelukkig wordt in de inleiding (pag. 7) nog wel genoemd dat het omzetten van onze woorden in daden allereerst gaat om de wettelijke taken waterveiligheid, voldoende en schoon water. Maar de volgende zin gaat al over onze maatschappelijke doelen. Natuurlijk moeten we daar oog voor hebben, maar de SGP blijft benadrukken dat een waterschap zich allereerst en vooral blijvend moet richten op haar wettelijke taken. 

Een goede zaak is het om geen document op te stellen dat in beton is gegoten , maar richtinggevend en flexibel wil zijn.

We ontkennen zeker niet dat we voor uitdagingen staan. Dat betekent ook dat wij mee moeten werken om steeds verder energieneutraal te worden. Maar wij moeten wel ons nuchtere boerenverstand blijven gebruiken. Dat is voor ons het zoeken naar methoden die een kostenstijging zoveel mogelijk beperken. Geen inzet voor zaken waar in de verste verte geen positieve businesscase in beeld komt.

Op het landelijk gebied proberen velen beslag te leggen in deze tijd. Gesproken wordt over 1 miljoen extra woningen, honderden en wellicht duizenden hectares zonneweiden, steeds meer natuur en zo kunnen we doorgaan. Maar we moeten niet vergeten dat er ook miljoenen mensen gevoed moeten worden. Wij willen daarom de vruchtbaarste delta van de wereld niet opofferen voor al die claims op gronden. Laat ons waterschap een belangrijke bijdrage leveren om de landbouw in ons gebied in staat te stellen om ook in de toekomst een substantiële bijdrage aan voedselproductie te kunnen leveren. Mensen blijven eten en daarom zal vruchtbare landbouwgrond die in Nederland uit de landbouw wordt gehaald, gecompenseerd worden door elders in de wereld natuurgebieden om te zetten in landbouwgrond. De natuur verliest daar wereldwijd veel hectares mee en dat moeten we niet willen.
Daarom stemmen we ook niet in met de zin om pag. 66 dat “we er voor de lange termijn rekening mee houden dat functies en daarmee het grondgebruik in het veenweidegebied sterk veranderen”.

In hoofdstuk 4 gaat een flink gedeelte over het watersysteem, peilbeheer, bodemdaling en veenweidegebieden. Functie en peil is daarbij zeer belangrijk. Steeds meer komt de gedachte naar voren om niet meer uit te gaan van ‘peil volgt functie’ maar ‘functie volgt peil’. Dat laatste leidt in onze ogen tot onacceptabele aanpassing van grondgebruik. De SGP wil de veenweidegebieden waar nu nog volop landbouw bedreven wordt, voor dat doel behouden. Uiteraard is het goed om in landelijk verband (veenweiden zijn op veel meer plaatsen in ons land) te bezien hoe dat het beste gewaarborgd kan worden.

Op pag. 31 staat geschreven dat we de benadering van ‘water sparen, water aanvoeren en droogte accepteren’ integreren in onze uitvoeringsprojecten. Uiteraard helemaal eens om allereerst water te sparen. Maar daarna, indien nodig, zoveel mogelijk water aanvoeren om droogte te voorkomen.

Hiervoor noemden we al de grote roep om meer huizen te bouwen. Dan is het een belangrijke taak voor de waterschappen om te voorkomen dat er nieuwe wijken aangelegd worden in zeer laag gelegen gebieden. Dit komt ook aan de orde op pag. 40/41 waar het gaat over laag 2 (gevolgen van overstromingen beperken door ruimtelijke inrichting) van de meerlaagsveiligheid. Al eerder hebben we bijvoorbeeld gewezen op woningbouw in de Barsbeek (Zwartsluis) en Berggierslanden (Meppel). Gebieden die niet geschikt zijn voor woningbouw, maar waar het wel gebeurd is. Vervolgens kan het waterschap tegen hoge kosten er voor zorgen dat die bewoners droge voeten houden. Dat moeten we niet willen.

Waar wij grote moeite mee hebben, is dat op pag. 39 zonder enig voorbehoud staat vermeld dat de sliblijn Echten wordt herbouwd en dat de geproduceerde CO2 wordt afgevangen en vermarkt. Ons AB heeft dat nog helemaal niet besloten. Daarover zal in een later stadium een besluit worden genomen. Die zin moet daarom echt heel anders verwoord worden, in overeenstemming met hetgeen er over besloten is. Wij storen er ons aan dat dit hier toch weer verwoord wordt als vaststaand feit.

Verminderen restafval (door bijvoorbeeld gebruik van maaisel als bodemverbeteraar) en hergebruik afvalstromen is een goede zaak. Maar opnieuw benadrukken we dat daar wel realistische businesscases aan ten grondslag moeten liggen.

De intentie van het waterschap is om steeds meer mensen te laten genieten van het water. Onder andere ook door wandelpaden over schouwpaden aan te leggen. Helaas hebben onze agrariërs nog steeds veel last van mensen die zich niet aan de regels houden. Aanliggende weilanden en sloten liggen menigmaal bezaaid met plastic en blikjes van bier en frisdank. Daarnaast komen er ook nog steeds klachten van overlast van loslopende honden. Dat soort overlast moet stevig aangepakt worden. Daarom blijven wij voor terughoudendheid bij medegebruik.

Op pag. 56 is te lezen dat we kennis uitdragen, voorlichting geven en educatieprogramma’s voor het onderwijs ontwikkelen. Dat zal dan gedaan worden in samenwerking met natuur- en milieuorganisaties. Daar missen we nog een belangrijke speler, namelijk de landbouw(organisaties). Ook daarmee moet de verbinding aangegaan worden. Landbouw zelf zoekt trouwens ook steeds meer de verbinding met de omgeving.

Tot slot wil de SGP nog even onderstrepen (maar dat zal u niet verbazen) wat op pag. 80 onder punt 4 ‘Maatschappelijk verantwoorde kosten’ staat. ”Onze werkzaamheden moeten betaalbaar zijn én blijven”. En ook “Het spreekt voor zich dat wij verantwoord omgaan met onze financiële middelen en streven naar beperkte tariefstijging”. Wanneer we ons daaraan houden, dan is het volgens ons noodzakelijk om onze ambities binnen de perken te houden.

Het voorstel omvat instemmen met vaststelling van het Ontwerp Waterbeheerprogramma WDODelta 2022-2027 en dit ter inzage leggen.
Met ongewijzigd vaststellen hebben wij moeite. Ter inzage leggen om gelegenheid te geven om erop te reageren is uiteraard wel akkoord.

Jan Visscher